در گزارش محمد البرادعی که عصر دیروز منتشر شد و ایرنا از آن خبر داد، تصریح شده است که آژانس میتواند صلحآمیز بودن برنامههای هستهای اعلام شده ایران را تأیید کند و ایران دسترسیهای لازم به مواد هستهای اعلام شده و نیز مواد هستهای مورد درخواست آژانس را برای بازرسان این نهاد فراهم کرده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، این گزارش در عین حال مدعی است که آژانس نتوانسته به پیشرفتی محسوس در تحقیقات خود در مورد مطالعات ادعایی غرب علیه برنامه هستهای ایران دست یابد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس هم در ادامه تلاش رسانههای غربی برای تشدید فشار بر ایران ادعا کرد که تهران در مسیر تحقیقات آژانس برای روشن شدن صحت و سقم مطالعات ادعایی مانع ایجاد کرده است.
مطالعات ادعایی مجموعهای از اطلاعات ساختگی در مورد برنامه هستهای ایران است که اواخر سال گذشته میلادی و پس از حل و فصل کامل ابهامهای آژانس در مورد فعالیتهای هستهای تهران، کشورهای غربی و بهویژه آمریکا با هدف باز نگه داشتن مسیر اعمال فشار بر ایران مطرح کردند.
به گزارش ایسنا، در گزارش مدیرکل آژانس آمده است: برای اینکه آژانس بتواند در بررسی مطالعات ادعایی به پیشرفت دست یابد، گام مهم اولیهای که باید اتخاذ شود، این است که ایران مشخص کند از نظر تهران چه بخشهایی از اطلاعات ذکر شده در اسناد مورد ادعای غرب صحت دارد و این اطلاعات در چه بخشهایی ممکن است دستکاری شده باشد یا مربوط به فعالیتهای غیرهستهای است؛
ایران باید برای اثبات گفتههای خود، امکان دسترسی به اسناد و اشخاص مربوط به این ادعاها را برای آژانس فراهم کند.در گزارش البرادعی همچنین تأکید شده که ایران به نصب آبشارهای جدید سانتریفیوژ در تأسیسات نطنز ادامه داده است.
رویکرد غیرمنطقی آژانس
اما همزمان با انتشار گزارش مدیرکل آژانس، ایرنا به نقل از دیپلماتهای مرتبط با آژانس که به نام آنها اشاره نشده است، نوشت: اگر آژانس در تعامل با ایران رویکردی منطقی و دقیق اتخاذ کند، سؤالات محدود باقیمانده در مورد فعالیتهای هستهای تهران به سادگی قابل حل است.
این دیپلماتها تأکید کردند: اینکه در بخشی از گزارش جدید البرادعی بیان شده که پیشرفت قابل توجهی طی 2 ماه اخیر درباره مطالعات ادعایی بهوجود نیامده، ناشی از رویکرد غیرمنطقی در طرح سؤالات و ادعاهای باقیمانده است.
آنها با بیان اینکه آمریکا و برخی کشورهای غربی، آژانس را تحت فشار قرار میدهند تا موضوع هستهای ایران را کماکان در دستورکار نگه دارند، تصریح کردند: مطالعات ادعایی به راحتی قابل حل و فصل هستند، اما مهم این است که با توجه به ماهیت متفاوت این سؤالات با 6 سؤال مطرحشده در چارچوب طرح مدالیتی، آژانس باید روش و مبنای حقوقی قطعی را در این زمینه اتخاذ کند، نه اینکه از چارچوب فنی و حقوقی خود خارج شود و به مواردی خارج از چارچوب اساسنامه خود بپردازد.
واکنش کاخ سفید
به گزارش فارس، با وجود تأکید جدیدترین گزارش مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر نبود انحراف در برنامه هستهای صلحآمیز ایران، گوردون جاندرو، سخنگوی کاخ سفید بلافاصله پس از انتشار گزارش البرادعی خواستار تعلیق غنیسازی اورانیوم از سوی ایران شد.
تأیید همیشگی
علیاصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس روز گذشته پس از انتشار گزارش محمد البرادعی درباره برنامه هستهای ایران به ایرنا گفت: اگر 10 سال دیگر هم مدیرکل آژانس درباره فعالیتهای هستهای ایران گزارش دهد، همین پیام را خواهد داد که هیچ شواهدی در تأیید انحراف مواد و فعالیتهای هستهای ایران به سمت اهداف نظامی مشاهده نشده است.
وی با بیان اینکه بازرسیهای آژانس از فعالیتهای هستهای ایران در تاریخ این نهاد بیسابقه بوده، درباره موضوع مطالعات ادعایی نیز خاطرنشان کرد: هرچند آژانس بهدلیل اشکالتراشی آمریکا نتوانست مدارک مرتبط با این ادعاها را در زمان توافق شده به ایران تحویل دهد، اما ایران براساس مطالبی که رؤیت کرده بود، در بیش از 117 صفحه پاسخ متقن، ثابت کرد که ادعاهای آمریکا در مورد لپتاپی که مدعی بودند از ایران به سرقت رفته، کاملا بیاساس و ساختگی است.
نکاتی از گزارش جدید البرادعی
در گزارش جدید البرادعی اعلام شده که از مارس 2007 تاکنون 17 بازرسی سرزده از کارخانه غنیسازی سوخت نطنز بهوسیله بازرسان آژانس انجام شده و انحرافی در فعالیتهای انجام شده در این سایت دیده نشده است.
در پاراگراف 5 گزارش تصریح شده که هیچ نشانهای از فعالیتهای بازفراوری اورانیوم در تأسیسات هستهای ایران وجود ندارد.
پاراگراف 15 گزارش با اشاره به پاسخ 117 صفحهای ایران به مطالعات ادعایی تأکید میکند: ایران بهصورت مکتوب به آژانس اعلام کرده است چنانچه اصل اسناد مطالعات ادعایی را در اختیار داشته باشد، قادر است اثبات کند که این اسناد جعلی و ساختگی است.
در پاراگراف 21 نیز آمده است: آژانس در حال حاضر هیچ اطلاعاتی در مورد طراحی واقعی یا ساخت اجزای یک سلاح هستهای یا دیگر اجزای کلیدی آن سلاح همانند چاشنیها یا مطالعات فیزیک هستهای مرتبط که توسط ایران انجام گرفته باشد، در اختیار ندارد و این نهاد، استفاده از مواد هستهای را آنگونه که در مطالعات ادعایی ادعا شده است، شناسایی نکرده است.